De werknemer rookt een sigaret op een door het bedrijf aangemerkt risicogebied, waarna de werkgever overgaat tot een ontslag op staande voet. De rechter handhaaft het ontslag.

Wat speelde er?

De werknemer in deze zaak werkt bij een fabrikant van auto-onderdelen. Op een gegeven moment ontstaat er een incident op de werkvloer: de medewerker rookt een sigaret op een productieplek. Zijn werkgever besluit hem op staande voet te ontslaan.

Het roken op de productieplaats is niet alleen in strijd met de wet, maar het is ook in strijd met de interne bedrijfsregels. In overleg met de ondernemingsraad heeft de werkgever alle productielocaties aangewezen als risicovolle gebieden. De werknemer heeft niet alleen zichzelf, maar ook zijn omgeving in gevaar gebracht door daar een sigaret op te steken.

De medewerker verzoekt de rechter om het ontslag op staande voet te vernietigen. Volgens hem heeft hij niet op de productieplek gerookt, maar heeft hij slechts een niet aangestoken sigaret in zijn hand gehouden die hij verborgen heeft gehouden voor zijn leidinggevende.

Oordeel van de rechter

De rechter gaat niet mee in het verhaal van de werknemer. Het is duidelijk uit de camerabeelden dat de werknemer ‘rookbewegingen’ maakt. Bovendien is er een rookpluim zichtbaar. Het ontslag op staande voet houdt stand. Hierbij is het doorslaggevend dat de werknemer zijn omgeving in gevaar heeft gebracht en dat de ondernemingsraad instemming heeft verleend voor het rookbeleid.

Rookverbod op de werkvloer

De Tabaks- en rookwarenwet bepaalt dat werknemers recht hebben op een rookvrije werkplek. Vanaf 1 januari 2022 zijn ook rookruimtes in bedrijfspanden verboden. Je kunt alleen buiten op een door de werkgever gereserveerde locatie roken.

Als werkgever moet je het verbod op rookruimtes handhaven. Overtreding van een verbod kan leiden tot een schriftelijke waarschuwing of, in bepaalde gevallen, zelfs tot ontslag (op staande voet).

Ontslag niet altijd het juiste middel

Dat roken op de werkvloer niet altijd tot een ontslag leidt volgt uit dit voorbeeld. De werkgever voert een algeheel rookverbod in. Tijdens de werkuren mag er überhaupt niet meer gerookt worden en er zijn geen rookplekken in de buitenlucht aangewezen.

Een werknemer die herhaaldelijk buiten naast de bedrijfskantine een sigaret opsteekt, wordt op staande voet ontslagen. Onterecht, oordeelt de rechter. Het rookbeleid van de werkgever gaat te ver. Bovendien ontbreekt er een bordje dat aangeeft dat roken naast de bedrijfskantine niet is toegestaan.

Tips voor HR

Om een rookbeleid te kunnen handhaven is het belangrijk dat het voor werknemers voldoende duidelijk is 1) wat het rookbeleid inhoudt en 2) wat de gevolgen zijn van het overtreden ervan.

Het overtreden van een rookbeleid kan een aanleiding zijn voor een ontslag op staande voet van een werknemer. Houd er wel rekening mee dat je je beleid niet te strikt opstelt, want dan kan een ontslag op staande voet niet proportioneel zijn.

Rechtbank Limburg, 20 juni 2023, ECLI:NL:RBLIM:2023:3639

Bron: PW.nieuwsbrief